Dzięki wsparciu finansowemu udzielonemu przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z Warszawy, rozpoczynamy projekt „Dofinansowanie instytucjonalne pozarządowych organizacji ekologicznych na lata 2011 – 2012”. Zadanie jest realizowane w ramach programu „Wspieranie pozarządowych organizacji ekologicznych” i jego główny cel to ochrona walorów przyrodniczych rzek przed niewłaściwie zaprojektowanymi małymi elektrowniami wodnymi.
Pomysł projektu zrodził się z faktu, że w Polsce zaplanowano budowę ok. 2000 małych elektrowni wodnych (MEW). Znaczna część z nich ma być realizowana w granicach oddziaływania na obszary Natura 2000. Budowa tak dużej ilości MEW w istotny sposób zagraża celom dla jakich zostały one utworzone, ich integralności oraz spójności sieci, a także może uniemożliwić osiągnięcie głównego celu Ramowej Dyrektywy Wodnej, jakim jest uzyskanie dobrego stanu ekologicznego rzek do 2015 roku.
Hydroelektrownie co prawda pozwalają na uzyskanie czystej energii, jednakże z reguły odbywa się to kosztem dewastacji ekosystemów rzecznych oraz od wód zależnych. Zabudowa elektrowniami degraduje ekosystem rzeki, zaburzając jej ciągłość geomorfologiczną i biologiczną, niszcząc oraz przekształcając siedliska wodne oraz strukturę zespołów roślin i zwierząt. Najbardziej zagrożonymi gatunkami zwierząt wskutek realizacji MEW są ryby. Z jednej strony elektrownie niszczą ich siedliska i powodują defragmentację rzeki, a z drugiej strony uniemożliwiają im wędrówki w górę jak i w dół cieków. Równocześnie dochodzi do zabijania ryb przez turbiny wodne lub ich uszkodzenia przez inne urządzenia. Źle zlokalizowane elektrownie, z fatalnie zaprojektowanymi przepławkami i przelewami migracyjnymi mogą prowadzić do niszczenia nie tylko pojedynczych gatunków, ale również do zagłady całych populacji.
Przez ostatnie lata Towarzystwo na rzecz Ziemi było zaangażowane głównie w postępowania administracyjne związane z wydawaniem decyzji środowiskowych dla projektowanych MEW na rzece Dunajec. Obecnie zamierzamy nie tylko je kontynuować, ale także chcemy rozszerzyć naszą działalność na inne rzeki, ze szczególnym zwróceniem uwagi na wody południowej Polski. Planujemy monitorować planowane projekty MEW, uczestniczyć w postępowaniach administracyjnych oraz konsultacjach społecznych oraz zamierzamy udzielać porad eksperckich i prawnych innym organizacjom zainteresowanym ochroną rzek. W tym celu zainteresowane organizacje oraz Okręgi PZW mogą już teraz kontaktować się z nami telefoniczne lub e-mailowo.
