Ostoje Natura 2000 w gminie Miechów

1. Ostoja Chodów - Falniów PLH120063

Ostoja siedliskowa o powierzchni 7,27 ha leżąca w gminach Charsznica i Miechów - pomiędzy miejscowościami Chodów i Falniów. Siedliskiem chronionym, ważnym w skali europejskiej, są tu murawy kserotermiczne porastające bardzo strome zbocze o ekspozycji zachodniej. Ten trudno dostępny obszar liczy około 840 m długości i 110 m szerokości, a pokrywa go płytka warstwa gleby - rędzina, powstała na skałach wapiennych. Obszar ostoi otacza mozaika pól uprawnych.

Pod względem przyrodniczym ostoję wyróżniają dobrze zachowane murawy kserotermiczne, które są tu reprezentowane przez zespół omanu wąskolistnego. Znajdują się tu liczne stanowiska roślin chronionych, a wśród nich 4 gatunki storczyków: storczyk kukawka, podkolan biały, gółka długoostrogowa i kruszczyk rdzawoczerwony. Pozostałe gatunki chronione to: zawilec wielkokwiatowy, aster gawędka i dzwonek syberyjski, dziewięćsił bezłodygowy i ostrożeń pannoński. Ostoja w sposób rewolucyjny wpływa na bioróżnorodności rolniczego pejzażu.

Największym zagrożeniem dla tutejszych muraw jest ich szybkie zarastanie przez drzewa i krzewy. A bezpośrednim tego powodem jest zaprzestanie ich ekstensywnego użytkowania rolniczego - wypasania zwierząt i koszenia.

Dodatkowym zagrożeniem jest naturalnie występująca na murawach roślina - kłosownica pierzasta, która nadmiernie się rozrasta, gdy nie jest koszona czy spasana i eliminuje bardziej wrażliwe gatunki.

2. Ostoja Kaczmarowe Doły PLH120062

Ostoja siedliskowa o powierzchni 12,62 ha leży na wschód od wioski Szczepanowice. Murawy kserotermiczne porastają tu wyrobiska, będące pozostałością po dawnym kamieniołomie wiejskim oraz przylegające do niego, leżące odłogiem pola na płytkiej rędzinie. Chronione siedliska mają długość 760 m, a szerokość od 110 do blisko 500 m.

Ostoje powołano do życia z uwagi na murawy kserotermiczne, zajmujące powierzchnię 8,79 ha, mające tu postać zbiorowiska kwiecistej murawy omana wąskolistnego. To efektowne zbiorowisko, poza samym omanem, współtworzą rzadkie i chronione gatunki roślinności stepowej takie jak: aster gawędka, dzwonek syberyjski, dziewięćsił bezłodygowy, storczyk kukawka. Szczególnego podkreślenia wymaga fakt licznie tu występującego miłka wiosennego.

Zagrożeniem dla ostoi jest zarastanie zespołu omana wąskolistnego przez drzewa i krzewy, a także aktywnie prowadzony proces zalesiania odłogowanych pól.

3. Ostoja Kalina Mała PLH120054

Ostoja siedliskowa o powierzchni 25,64 ha leżąca na południe od miejscowości Kalina Mała. Ochronie podlegają tu interesujące siedliska, a mianowicie murawy kserotermiczne (15,88 ha powierzchni) i powiązane z nimi laski grądowe wraz z ciepłolubnymi zaroślami (9,72 ha). Całość porasta zachodnie i południowe zbocza o dużym nachyleniu w otoczeniu pól uprawnych, a obszar ma długość 1040 m i zróżnicowaną szerokość od 210 do 520 m.

Opisywana ostoja sieci ekologicznej Natura 2000 charakteryzuje się bogatymi przyrodniczo murawami kserotermicznymi, gdzie dominuje liczny oman wąskolistny, a skład tutejszej flory wzbogacają liczne stanowiska roślin chronionych takich gatunków jak: zawilec wielkokwiatowy, aster gawędka, dzwonek syberyjski i storczyk kukawka.

Ostoja ma duże walory krajobrazowe i wielkie znacznie dla zachowania bioróżnorodności w monotonii krajobrazu rolniczego.

Walory przyrodnicze ostoi zagrożone są zarastaniem obszaru przez krzewy i drzewa, a proces ten został nasilony przez zaniechanie tradycyjnego użytkowania rolnego muraw.

4. Ostoja Komorów PLH120055

Ostoja siedliskowa o powierzchni 4,91 ha położona zaledwie 1400 m od miechowskiego rynku. Murawy kserotermiczne występują tu na stromych zboczach wystawionych na południową stronę, a pokrywają je płytkie rędziny - typ gleby wykształcony na wapiennym podłożu. Wartościowy przyrodniczo obszar ma długość 720 m przy szerokości 80 m.

Ostoja chroni dobrze zachowane murawy kserotermiczne z dominującym omanem wąskolistnym. Stwierdzono tu liczne stanowiska następujących roślin chronionych: zawilec wielkokwiatowy, aster gawędka, dzwonek syberyjski i storczyk kukawka. Co szczególnie ważne, Ostoja Komorów jest drugim na Wyżynie Miechowskiej stanowiskiem rzadkiej rośliny - kosaćca bezlistnego.

Obszar ten jest cennym elementem krajobrazu i wielkim wkładem w bioróżnorodność użytkowanej rolniczo przestrzeni.
Najpoważniejszym zagrożeniem dla tutejszych muraw jest zaniechanie tradycyjnego użytkowania rolnego, czyli: wypasu zwierząt, koszenia i wycinki krzewów, co powoduje ich szybkie zarastanie.

5. Ostoja Poradów PLH120072

Ostoja siedliskowa o powierzchni 11,3 ha leżąca między wioskami Poradów i Parkoszowice. Stwierdzono tu trzy istotne dla sieci Natura 2000 typy siedlisk: murawy kserotermiczne (powierzchnia 8,47 ha), grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (2,87 ha) oraz zarośla jałowca na murawach kserotermicznych i wrzosowiskach (0,3 ha).

Murawy, z dominującym omanem wąskolistnym, zobaczymy na stromych, kredowych zboczach i wąwozach lewego brzegu potoku Zarogówka. Dużą wartością ostoi jest niewielki płat zarośli jałowca pospolitego na murawie nawapiennej.

Rośnie tu wiele chronionych gatunków roślin, spośród których szczególną uwagę warto zwrócić na ożotę zwyczajną.

Ostoja przedzielona jest przez pole uprawne na dwie części z których jedna liczy 660 m długości i od 220 do 470 m szerokości, a druga jest zdecydowanie mniejsza - długa na 180 m a szeroka na 100 m.

Podobnie jak w innych miechowskich ostojach Natura 2000 najpoważniejszym zagrożeniem dla istnienia zasobnych przyrodniczo muraw kserotermicznych jest zaniechanie ekstensywnego użytkowania rolniczego, co powoduje ich szybkie zarastanie.

Kolejnymi szkodliwymi czynnikami są: systematycznie zalesiane muraw przez właścicieli gruntów oraz eutrofizacja muraw kserotermicznych przez nawozy spłukiwane z pól uprawnych przy ich intensywnym nawożeniu.

6. Ostoja Pstroszyce PLH120073

Ostoja siedliskowa o powierzchni 19,44 ha leżąca w miejscowości Pstroszyce Pierwsze. Cenne przyrodniczo siedliska, czyli murawy kserotermiczne i ciepłe zarośla opanowały strome miedze, dawne wyrobiska kamienia wapiennego i pola leżące odłogiem. Obszar ma długość 610 m przy szerokości 560 m.

W ostoi dominują dobrze zachowane murawy kserotermiczne (powierzchnia 8,55 ha) z ich zdecydowanym liderem - omanem wąskolistnym. Pośród żółtych dywanów omanu liczne są stanowiska roślin chronionych takich jak: zawilec wielkokwiatowy, aster gawędka, dzwonek syberyjski, dziewięćsił bezłodygowy i storczyk kukawka.

Ostoja ma strategiczne znaczenie dla utrzymania bioróżnorodności rolniczego krajobrazu, lecz zagrożona jest przez zarastanie krzewami i drzewami na skutek zaniechania prowadzenia tu ekstensywnej gospodarki rolnej.

7. Ostoja Sławice Duchowne PLH120074

Ostoja siedliskowa o powierzchni 4,41 ha leżąca od południowej strony wsi Sławice Duchowne. Strome i wąskie zbocze ostoi porastają murawy kserotermiczne. Teren ten, o ekspozycji południowo-zachodniej, liczy 780 m długości i 80 m szerokości.

Ostoja chroni murawy kserotermiczne, a precyzyjniej mówiąc zbiorowisko kwiecistej murawy omana wąskolistnego. Stwierdzono tu liczne, chronione i rzadkie gatunki roślinności stepowej jak: aster gawędka, dzwonek syberyjski, dziewięćsił bezłodygowy. Do gatunków licznych zalicza się miłek wiosenny.

Zagrożeniem dla ostoi jest dzikie wysypisko śmieci położone bezpośrednio nad murawą. Z kolei pozytywnym faktem jest wypasanie na jej terenie kóz, co zapobiega naturalnemu zarastaniu terenu i utracie cennych walorów przyrodniczych.

8. Ostoja Widnica PLH120076

Ostoja siedliskowa o powierzchni 7,86 ha leżąca na południe od wsi o tej samej nazwie. Murawy kserotermiczne opanowały tu bardzo strome, wąskie i wystawione na południową stronę zbocze. Wartościowy przyrodniczo obszar, pokryty płytkimi rędzinami, ma długość 710 m i szerokości 110 m.

Na dobrze zachowanych murawach kserotermiczny rządzi kwiecista murawa omana wąskolistnego z wieloma stanowiskami następujących roślin chronionych: zawilec wielkokwiatowy, aster gawędka, dzwonek syberyjski i dziewięćsił bezłodygowy. Stwierdzono tu również 4 gatunki storczyków: kruszczyka szerokolistnego, storczyka kukawkę, podkolana białego i buławnika wielkokwiatowego.

Teren ten ma duże znaczenie dla zachowania bioróżnorodności rolniczego krajobrazu. Zagrożeniem dla jego specyficznej flory i fauny jest zaniechanie tradycyjnego użytkowania, a przede wszystkim wypasu zwierząt i koszenia, przez co na murawach wyrastają coraz liczniejsze drzewa i krzewy zagłuszające niską roślinność ciepłolubną.

Wiecej informacji o projekcie na stronie:

Wiecej informacji o Gminie na stronie: http://www.miechow.eu/

Witamy na mapie interaktywnej projektu NATURA SIĘ O(D)PŁACA Kliknij na ikonę danego obiektu, aby uzyskać więcej informacji.