5. OCHRONA BOBRÓW
Rozdział ten nieco odbiega od tytułu książki, ale wydaje się godny zamieszczenia w formie skróconej. W Polsce wciąż jeszcze dostatecznie dużo jest terenów, gdzie bóbr mógłby potencjalnie występować nie wyrządzając szkód. W niektórych regionach populacje są zbyt małe, by mogły przetrwać przez dłuższy czas.
5.1. Zagrożenia:
- kłusownictwo,
- regulacja rzek, melioracje (nasilone zwłaszcza po powodzi 1997),
- zabudowa hydrotechniczna cieków (umacnianie brzegów kamieniami i betonem, budowa zapór, etc.),
- wycinka drzew w pasie nadbrzeżnym (strefie buforowej cieków i zbiorników wodnych),
- wandalizm w stanowiskach bobrów, burzenie i palenie tam i żeremi,
- wypas zwierząt gospodarskich w siedliskach bobrowych. Zubaża to bazę pokarmową i powoduje zarywanie nor,
- wałęsające się psy,
- izolacja stanowisk uniemożliwiająca kojarzenie się osobników niespokrewnionych. Prowadzi to do tzw. "wyradzania" populacji wskutek chowu wsobnego.
5.2. Sposoby ochrony aktywnej
- reintrodukcje bobrów zachowujące różnorodność genetyczną populacji,
- zabiegi polepszające jakość środowiska dla bobrów:
- ustanawianie strefy buforowej o szerokości 20-50 metrów wzdłuż cieków i zbiorników wodnych, w której nie prowadzi się działań gospodarczych, sadzenie w niej preferowanych przez bobry gatunków drzew,
- w przypadku zabudowy hydrotechnicznej stosowanie takich rozwiązań inżynieryjnych, które zmniejszają uciążliwość inwestycji dla środowiska, najlepiej już na etapie projektowania.
I na koniec warto sobie uświadomić, że w wielu krajach Europy Zachodniej środowisko jest już tak zdegradowane, że reintrodukcje gatunków - m.in. bobra, o ile w ogóle są możliwe - wiążą się często z olbrzymimi kosztami.
Ważniejsza literatura:
- BAYERISCHES LANDESAMT FUER UMWELTSCHUTZ. 1994. Beitraege zum Artenschutz 18 - Biber. Schriftenreihe Heft. 128, Muenchen.
- BUNDESAMT FUER UMWELT, WALD UND LANDSCHAFT , BUNDESAMT FUER WASSERWIRTSCHAFT. 1996. Der Biber in der Schweiz - Bestand, Gefaehrdung, Schutz. Schriftenreihe Umwelt Nr 249, Bern.